4 redenen waarom zorgmedewerkers minder werkplezier ervaren – en wat jij daaraan kunt doen
Om je werknemers productief en gezond te houden, is plezier in het werk essentieel. In de zorg raakt werkplezier steeds vaker in de knel. Daarom is elke laatste dinsdag van januari uitgeroepen tot ‘Dag van het werkplezier in de zorg’, zodat hier meer aandacht voor is. Welke zaken spelen een rol bij het werkplezier van zorgprofessionals? En wat kun jij als HR-manager doen om ervoor te zorgen dat jouw mensen plezier in hun werk houden?
Zo’n anderhalf miljoen Nederlanders werken in de zorg. En die groep wordt de komende jaren waarschijnlijk alleen maar groter: door de vergrijzing en nieuwe behandelmogelijkheden groeit het aantal patiënten. Als de zorg in het huidige tempo blijft doorgroeien, werkt in 2040 maar liefst 1 op de 4 Nederlandse werknemers in deze sector.
Dat wil zeggen: áls die zorgmedewerkers er überhaupt zijn. Terwijl er volop handen nodig zijn in de spreekkamer en aan het bed, stoppen steeds meer mensen met hun vak, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. In december berichtte de NOS dat zorg- en welzijnsinstellingen maar liefst 67 duizend vacatures hadden openstaan, ruim 16 duizend meer dan een jaar eerder. Het aantal vacatures is nu zelfs twee keer zo hoog als in 2018.
Dit komt niet alleen doordat zestigers met pensioen gaan. Juist ook veel pas afgestudeerde zorgmedewerkers veranderen al binnen twee jaar van baan. Voor hen is gebrek aan werkplezier een belangrijke reden om te stoppen. Werkplezier is dus een voorwaarde om zorgpersoneel aan het werk te houden. Door daarop in te zetten, kunnen we voorkomen dat nog meer mensen de sector verlaten.
Hoe zet je als werkgever of HR-manager in op werkplezier? Er is geen vast recept, benadrukt FWG, organisator van de ‘Dag van het werkplezier in de zorg’. Maar er zijn wél een aantal elementen die bijdragen aan werkplezier. In dit artikel geven we 4 redenen waarom zorgmedewerkers minder werkplezier ervaren – én we vertellen wat jij kunt doen om je personeel met plezier aan het werk te houden.
Reden 1: Hoge werkdruk
De hoge werkdruk in de zorg vormt misschien wel de belangrijkste reden voor het gebrek aan werkplezier. Zo lijdt maar liefst driekwart van de verpleegkundigen lichamelijk of mentaal onder te hoge werkdruk. Uit een enquête van Stichting IZZ blijkt dat 1 op de 5 zorgmedewerkers lichamelijk uitgeput is, en 1 op de 6 is emotioneel uitgeput.
Doordat de dagelijkse werkzaamheden zich opstapelen, hebben zorgprofessionals minder tijd en rust om goede zorg te geven. Ze krijgen het gevoel dat ze achter de feiten aanlopen, en patiënten niet kunnen helpen op de manier die nodig is. Terwijl ‘mensen helpen’ voor veel zorgmedewerkers juist een belangrijke drijfveer is om voor hun beroep te kiezen.
Dit kun je doen
Werkplezier ontstaat wanneer mensen net zo veel energie uit hun werk halen als ze erin stoppen. Het gaat er dus om dat medewerkers hun ‘energiegevers’ en ‘energievreters’ in balans krijgen. Hoge werkdruk is een energievreter – maar als daar een leuk team en interessant werk tegenover staan, is de kans groter dat iemand plezier in z’n werk houdt.
Vraag leidinggevenden om met hun teams ieders energievreters en energiegevers in kaart te brengen. Misschien kun je de werkdruk niet volledig oplossen, maar het is vaak wel mogelijk om taken te herverdelen, zodat elke collega het werk doet dat hem of haar de minste energie kost.
Reden 2: Geen goede band met leidinggevenden en collega’s
Goede collega’s zijn goud waard! Juist als de werkdruk hoog is, kan een fijn gesprek tijdens de lunch of een grapje bij de koffieautomaat een wereld van verschil maken. In een onderzoek van uitzendbureau Accountemps noemt zelfs 37% van de Nederlanders ‘aardige collega’s’ de doorslaggevende factor voor een prettige werkomgeving.
Andersom is het funest als collega’s elkaar niet tolereren of zelfs tegenwerken. En wanneer een manager de inspanningen van zijn team niet erkent en waardeert, daalt het werkplezier binnen dat team al snel tot het nulpunt.
Dit kun je doen
Investeer in je mensen. Dat wil zeggen: organiseer teamuitjes en intervisiebijeenkomsten, stuur zieke collega’s een bos bloemen, laat je waardering blijken als mensen overwerken, en zorg dat leidinggevenden regelmatig checken hoe het met iedereen gaat. Hier vind je nog meer tips om jouw personeel te waarderen.
Kijk daarnaast kritisch of er bij jou op de werkvloer een ‘klaagcultuur’ heerst. Klagen kan soms heel lekker zijn, maar op de lange termijn zuigt het bij medewerkers de energie weg. Merk je dat jouw mensen onderling veel klagen, kaart dit dan eens aan in het teamoverleg. En spreek samen af hoe je dit in de toekomst anders kunt doen.
Reden 3: Weinig autonomie
Autonoom werken is een belangrijke voorwaarde voor werkplezier. Uit onderzoek onder verpleegkundigen en verzorgenden in de thuiszorg bleek dat medewerkers die zelfstandig kunnen werken en ruimte krijgen voor eigen initiatief, bevlogener aan het werk zijn. Ze overwegen ook minder vaak de zorgsector te verlaten. Mensen willen invloed hebben op de manier waarop ze zorg verlenen, en op hoe de zorg georganiseerd wordt.
Dit kun je doen
De sleutelwoorden zijn hier: vertrouwen en loslaten. Je medewerkers zullen pas de regie durven te pakken, als jij ze het gevoel geeft dat die ruimte er is. Ga om te beginnen met je medewerkers in gesprek en vraag hen of ze op dit moment voldoende autonomie ervaren. Zo niet: waar ligt dat volgens hen aan?
Spreek duidelijk af welke resultaten je van hen verwacht, maar geef je personeel de ruimte om zelf te bepalen hóé ze die resultaten bereiken. Kijk niet telkens over hun schouder mee, maar laat de verantwoordelijkheid bij hen. Let op: gooi ze ook niet in het diepe. Laat merken dat je op de achtergrond beschikbaar bent om ze te ondersteunen.
Reden 4: Weinig ruimte om jezelf te ontwikkelen
Werkplezier komt onder druk te staan wanneer iemand weinig ruimte heeft zich te ontwikkelen. Dat blijkt uit onderzoek van PGGM&CO. Met name jonge zorgmedewerkers verwachten dat hun werkgever mogelijkheden biedt om zich verder te ontplooien. Waak er in deze situatie voor dat mensen quiet quitters worden: ze doen dan alleen nog het hoognodige.
Dit kun je doen
Werk aan een lerende organisatiecultuur. In een lerende organisatie worden leren, ontwikkelen en innoveren aangemoedigd. Reflecteren en evalueren zijn er onderdeel van het dagelijks werk, medewerkers volgen regelmatig cursussen en managers geven het goede voorbeeld door problemen zonder oordeel te bespreken en opbouwende feedback te geven. De werknemers van zo’n organisatie staan open voor nieuwe inzichten en zijn bereid om van fouten te leren.
Wil je een lerende organisatie worden? In dit artikel delen we 7 succesfactoren om leren en ontwikkelen te stimuleren. Wil je vandaag al praktisch aan de slag? Verdiep je eens in de mogelijkheid van een ontwikkelassessment. Via zo’n assessment kijk je samen met je medewerker wat zijn of haar talenten en mogelijkheden zijn, en in welke functie deze persoon het beste tot z’n recht komt.
Wil je meer weten over assessments? Neem dan contact op! Bij Lamark laat je digitale assessments afnemen op locaties in heel Nederland. We ontvangen jouw medewerkers gastvrij en ze krijgen persoonlijke aandacht, zodat ze zich helemaal op hun gemak voelen. Check de website van Lamark of hrmforce voor de mogelijkheden.
Interesting article? You can share it here:
